EL NIÑO TASK FORCE ALERTO SA PAGASA FORECAST

Adlawng Byernes Mayo 12, gipatawag sa Gobernador ang Task Force El Niño uban ang nagkalain-laing ahensya nga may kalabutan sa agrikultura alang sa usa ka miting nianang adlawa agi og pagpangandam sa posibilidad sa El Niño.

Ang El Niño Task Force namugna 2002 sa panahon nga ang kanhi Erico Boyles Aumentado mao ang gobernador sa probinsya sa Bohol.

Una kini nga miting sa Task Force sa panahon ni Gobernador Aris Aumentado.

Samtang anaa pa ang gobernador pagbisita sa kabarangayan, nabalitaan niini ang engkwentro tali sa mga walhong grupo ug sa elemento sa kapolisan nianang buntag didto sa Antequera. Nagpadala kini og mensahe ngadto sa Bise Gobernador ug sa Provincial Administrator nga ila nang sugdan ang miting gumikan malangan ang gobernador pagbalik sa kapitolyo.

Ang BG Dionisio Victor Balite, maoy temporaryo nga nangulo sa pagpabarog sa mga angay nga hisgutan samtang si PA Asteria Caberte maoy mibutyag sa mga impormasyon nga pagadalhon diha sa maong miting.

Si Caberte nagkanayon nga 2.5 milyones ang pondo gikan sa Provincial Disaster Risk Reduction Management Office (PDRRMO) nga gigahin alang sa cloud seeding sa buwan sa Hunyo hangtod Septyembre ning maong tuig. Ang Office of the Provincial Agriculturist (OPA) maoy responsable sa pagpahiluna sa mga suportang dokomento bahin niini.

Una nang mihatag sa iyang taho ang OIC sa Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA)-Bohol Leonardo Samar, labot sa PAGASA forecast.

Taliwala sa kainit sa panahon diin nakatala og 49 Degree Celsius nga heat index sa Samar ug 45 Degree Celsius sa Zamboanga City ang Bohol nakasinati sa 44 Degree Celsius partikular sa Dauis ug dili muminus sa 40 Degree Celsius ang heat index sa milabay nga mga adlaw.

Potensyal nga pagpatigbabaw ngadto sa 0.5 Degree Celsius buwan sa Mayo, Hunyo, ug Hulyo sa temperatura ibabaw sa kadagatan, maoy hinungdan sa gibanabana 62% nga posibilidad sa El Nino. Sa buwan sa Hunyo, Hulyo, ug Agosto gibanabana nga musaka kini ngadto sa 75% ang maong temperatura. Matod ni Samar nga buwan sa Hulyo, Agosto ug Septyembre may posibilidad sa 80% nga temperatura niini , diin kung walay matala nga kausaban posible nga mulahos kining gibanabana nga El Nino mupaingun sa katapusang mga buwan tuig 2023 ngadto sa unang quarter sa 2024.

Sa mga pagtuon, ang sunod sunod nga pipila ka buwan sa 0.5 Degree Celsius nga temperatura ibabaw sa kadagatan ug labaw pa niana, indikasyon sa pagsinati sa El Nino. Matud pa, ang El Nino sagad nga masinati human makalabay ang nahiuna nga El Nino 2 ngadto sa 7 ka tuig.

Pag abot sa gobernador, nangutana kini dayon sa kahimtang sa mga pananom ug kung kaya ba kini nga suportahan sa panubig, taliwala sa gibanabana nga El Nino.

Tubag sa National Irrigation Administration (NIA) Engr. Evelina Putong, nga maoy nakatutok sa mga dam sama sa Malinao Dam sa Pilar, Bayongan ug Capayas Dam sa San Miguel nga nag suplay sa tubig sa kahumayan, adunay igong pondo sa tubig alang ning maong tuig. Apan gikinahanglan ang pag-alalay sa cloud seeding ilabina sa mga lugar nga walay igong panubig.

Si Gobernador Aris nangutana unsa ka andam ang mga mag-uuma kung musinati ang lalawigan sa maong kalamidad.

Si Maria Donesa Autida sa NIA nga maoy nakatutok sa mga irrigators association mitaho ngadto sa gobernador nga ning buwan sa Mayo mao ang target pagpananom apan usa sa nakahatag og suliran kanila niining maong semana ang bag-o nga order gikan sa Nasyonal nga ang hatagan og binhi sa humay nga igtalanom kadto lamang mga rice farmers nga adunay pagatamnan 1000 metros kwadrado ug labaw pa niana, nga rehistrado dili lang sa RSBSA kun dili, rehistrado usab sa Farmers ad Fisherfolks Registry System.

Si Cecille Opada gikan sa Department of Agriculture Central Visayas Region, mipasabot nga dako kining atubangunon kay ang mga mag uuma nagdahom na nga makadawat sa hinabang nga binhing igtalanom bisan kung sa RSBSA lang sila narehistro. Ang LGU nauna nang mihatag kanila og voucher timaan nga sila benepisyaryo sa programa. Apan adunay bag-uhay pa lang nga order ang DA nga dili angay supakon.

asayran nga ang ubang narehistro sa RSBSA ug sa FFRS dili makita sa database.

Tungod niini ang gobernador musuwat ngadto sa mga hingtundang awtoridad pagkonsiderar niining mga wala malista aron makapananom sa dili pa ang epekto sa El Nino.

Si PA Caberte, mipahinumdum sa Provincial Agriculturist Liza Quirog nga mapangitaan kini og pondo pinaagi sa supplemental budget diha sa OPA.

Ang gobernador nakahukom nga suportahan kini og balaodnon pagpalit og binhi nga igo alang sa mga mag uuma kung dili epektibo ang pagsuwat hangyo.

Sa pagpadayon naghatag usab sa iyang taho ang Agricultural Training Institute ug ang tanang mga ahensya nga may kalabutan sa pagpanguma.

Ang Bise Gobernador mipahayag sa iyang pagsuporta sa mga balaodnon nga gikinahanglan alang sa hapsay nga dagan sa pagpanguma bisan taliwala sa kalamidad nga EL Nino.